30 oktober is Prof. Dr. Anneke Smelik de inleider van de EGO-salon in Arnhem.
(aanvang 17.45 uur)
Titel: Cybercouture en de filosofie van Gilles Deleuze
In deze lezing verbindt Anneke Smelik Gilles Deleuze’s gedachtengoed aan de wereld van de mode. Kleding speelt een belangrijke rol in de vorming van identiteit. Deleuze’s filosofie roept op tot een andere manier van denken over de menselijke identiteit: niet rigide van de wieg tot het graf, maar juist fluïde en flexibel. Begrippen als ‘worden’, het ‘lichaam-zonder-organen’, en ‘de plooi’ kunnen een licht werpen op de hedendaagse mode en de rol die zij kan spelen bij identiteitsvorming.
‘Worden’ (le devenir; Deleuze en Guattari, 1987) is een continu proces van creatieve transformaties; iets dat we gemakkelijk terug vinden in avant-garde modeontwerpen: vrouw-worden, maar ook dier-worden, machine-worden, of plant-worden.
Het proces van worden is tevens verbonden met het idee van het ‘lichaam-zonder-organen’, het concept van Deleuze & Guattari dat verwijst naar nieuwe manieren om het lichaam te reorganiseren en betekenis te geven. De notie van het lichaam-zonder-organen kan helpen om de normativiteit van de modewereld te ondergraven. De vaak extravagante mode-ontwerpen van de haute couture scheppen heel nieuwe beelden van wat een lichaam kan betekenen of hoe het eruit kan zien.
Deleuze’s concept van ‘de vouw’ of ‘de plooi’, tot slot, maakt een binaire tegenstelling tussen binnen en buiten, tussen schijn en wezen, ongedaan. Hier gaat het om een fundamentele kritiek op het idee dat mode slechts een oppervlakkig spel is van uiterlijkheid, waarachter een ‘diep’ zelf verborgen ligt in de binnenste plooien van de ziel. Het concept van de vouw verwijst naar de mogelijkheid om identiteit op te vatten als een reeks plooien, die openvouwen, uitvouwen, of ‘invouwen’—net als de plooien van de kleding die we in het dagelijks leven dragen. De Deleuzeaanse notie van de plooi helpt om te zien hoe sommige mode-ontwerpen het lichaam in beweging brengen en mogelijkerwijs bevrijden uit de dominante vormen van identiteit in de haastige en consumptieve wereld van ‘fast fashion’.
Uitgebreide informatie is te vinden op http://egoego.eu